Według Dubajskiej Izby Przemysłowo – Handlowej, prognoza sprzedaży usług ICT w Zjednoczonych Emiratach Arabskich do 2019 r. ma osiągnąć poziom blisko 262 miliardów dolarów, zaś wydatki na jednego mieszkańca mają do 2018 r. przekroczyć 2 000 Dh (2 138 PLN).
Wysokie dochody i standard życia, wraz ze zwiększoną skłonnością do konsumowania i zwiększonym zaufaniem konsumentów i przedsiębiorstw, są czynnikami, które przyczyniają się do ciągłego rozwoju dynamicznego i dochodowego rynku IT w ZEA. Wzrost ten silnie wspierany jest przez sektor rządowy, a to głównie za sprawą wielu projektów informatycznych, które zakładają duże zakupy usług administracji elektronicznej, sprzętu informatycznego służącego edukacji, czy rozwiązań związanych z budowaniem inteligentnych miast. Prognozuje się, że sektory gospodarki ZEA, które w największym stopniu napędzać będą koniunkturę w branży to służba zdrowia, transport, sektor edukacyjny, budownictwo oraz elektrownie wodne i elektroenergetyczne.
Jak podaje Międzynarodowy Związek Telekomunikacji ONZ (ITU) oraz UNESCO na początku 2016 r. ponad 90% ludności Zjednoczonych Emiratów Arabskich zadeklarowało, że regularnie korzysta z Internetu. Wykorzystanie w Dubaju, największej i najbardziej rozwiniętej aglomeracji miejskiej w kraju, prawdopodobnie jest jeszcze wyższe, chociaż nie są dostępne dane na poziomie samego miasta. „Tętniący życiem multikulturalny Dubaj oferuje więcej możliwości niż wyzwań, a to szybko rozwijające się społeczeństwo ma wyraźną potrzebę innowacji, aby nadążać za szybkim wzrostem” – stwierdził ostatnio Volker Bischoff, GM i wiceprezes Robert Bosch Middle East, który w Dubaju widzi pioniera i wyznacznik trendów dla całego regionu Bliskiego Wschodu.
I rzeczywiście, w ciągu ostatnich 15 lat to Dubaj, jako jeden z siedmiu emiratów Zjednoczonych Emiratów Arabskich, odpowiedzialny jest za rozwój jednego z najbardziej zaawansowanych sektorów ICT w regionie GCC (ang. Gulf Cooperation Council – Rada Współpracy Zatoki, nazywana również Radą Krajów Zatoki, powstała 25 maja 1981 roku w Rijadzie. W jej skład wchodzi 6 państw: Arabia Saudyjska, Bahrajn, Katar, Kuwejt, Oman i Zjednoczone Emiraty Arabskie). Technologie informacyjne i komunikacyjne stanowią również najważniejszą część siedmioletniego planu rozwoju Dubaju 2021 (DubaiPlan 2021). „DubaiPlan 2021” opiera się na ponad 15-letniej perspektywie, która zakłada przeprowadzenie przez emirat szeregu inwestycji w zaawansowane technologie we współpracy z szerokim wachlarzem wiodących firm z sektora prywatnego. Rząd emiratu i sektor prywatny z powodzeniem starają się przekształcić Dubaj w centrum innowacji technologicznych na Bliskim Wschodzie, a sam projekt „Dubai Smart City” (DSC) jest dowodem wielkich ambicji w tym właśnie zakresie.
Jednak wdrożenie w życie założeń projektu „Dubai Smart City” nie będzie łatwe. Rynek telefonii komórkowej w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest obecnie duopolem, z dwoma operatorami telefonii komórkowej – Emirates Telecommunications Corporation (Etisalat) i Emirates Integrated Telecommunications Company (du), które oferują podobne usługi w zbliżonych cenach, będących stosunkowo wysokimi w odniesieniu do poziomu cen w regionie.
Mimo że penetracja łączy szerokopasmowych sukcesywnie się powiększa, nadal znaczna część populacji łączy się z Internetem poprzez telefony oraz inne urządzenia przenośne. Jak podaje Nielsen, w całych Emiratach Arabskich poziom penetracji smartfonów osiągnął 78% i jest on najwyższy na świecie.
Podczas gdy sektor technologii informacyjno-komunikacyjnych szybko rozwijał się w ostatnich latach w sektorze rządowym i dużych przedsiębiorstwach, zapewnienie długoterminowej stabilności sektora wymaga znacznego wzrostu innowacyjności i kreatywności lokalnie. Mając to na uwadze, zarówno rząd, jak i sektor prywatny działają na rzecz zachęcenia lokalnych przedsiębiorców i MŚP do wprowadzania bardziej innowacyjnych rozwiązań, które uważane są za kluczowe dla przyszłego wzrostu sektora. Wielu lokalnie działających graczy z branży ICT jest nastawionych optymistycznie. „Oferta ICT w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest bardziej zaawansowana niż w innych krajach i jest to rezultat projektów rządowych” – twierdzi Andrew Horne, dyrektor generalny firmy Xerox w Dubaju. Obserwuje się, że bazy danych, rozwiązania w chmurze i cyberbezpieczeństwo to główne obszary wzrostu, a Dubaj ma potencjał, aby stać się globalnym data centre.
Z kolei w 2015 r. Szejk Hamdan bin Mohammad bin Rashid Al Maktoum, książę dubajski, nadzorował przyjęcie Strategii Innowacji dla Dubaju (Dubai Innovation Strategy). Strategia ta obejmuje 20 inicjatyw mających na celu umocnienie reputacji Dubaju jako centrum innowacji i przedsiębiorczości w dziedzinie ICT. Firmy oferujące oprogramowanie oraz innowacyjne rozwiązania są budowane wokół zaangażowania rządu w inicjatywy ICT i projekty związane z tworzeniem inteligentnych miast. Dążenie do zwiększenia efektywności na poziomie instytucji rządowych stało się integralną częścią wpływającą wzrost sektora ICT.
„Dubai Innovation Strategy”, który mieści się zarówno w ramach DubaiPlan 2021, jak i w Krajowej Strategii Innowacji Zjednoczonych Emiratów Arabskich (National Innovation Strategy), koncentrować się będzie na 10 sektorach, w tym w energetyce odnawialnej, transporcie, edukacji i usługach rządowych. Strategia ta ma być realizowana przez rząd w ścisłej współpracy z sektorem prywatnym. To stwarza olbrzymie możliwości rozwoju dla firm, które zdecydują się zainwestować w rozwój działalności na tym rynku.
Historia branży ICT w ZEA, to tak naprawdę historia branży w Dubaju, która z kolei jest historią specjalnych stref ekonomicznych. Ukierunkowany rozwój nowoczesnego sektora technologii w emiracie rozpoczął się w październiku 1999 r., kiedy to TECOM Investments, spółka zależna państwowej firmy Dubai Holding, ogłosiła utworzenie specjalnej strefy Dubai Internet City (DIC), pierwszej strefy zorientowanej wyłączniena rozwój branży ICT. W samym momencie rozpoczęcia działalności w styczniu 2000 r. DIC przyciągnął100 firm. Podążając za kiełkującym na świecie trendem outsourcingu, w 2004 roku TECOM utworzyła Dubai Outsource Zone (DOZ), do której obecnie przyciąga firmy technologiczne specjalizujące się w świadczeniu usług outsourcingu.
„Usługi outsourcingu IT to jeden z trendów, jakie można zaobserwować w Dubaju, a udział w przetargach na znaczące projekty rządowe w sektorze publicznym zaczyna być możliwy również dla firm trzecich”, zauważył ostatnio Aaron White, dyrektor generalny na Bliski Wschód i Pakistan w Hitachi Data Systems. Jest to o tyle znamienne, że sektor publiczny początkowo niechętnie pozwalał na taką praktykę.
W 2005 r. rząd Dubaju utworzył kolejną strefę ICT, Dubai Silicon Oasis, która przyciągnęła na Bliski Wschód zarówno czołowych graczy, takich jak japońskie Fujitsu, amerykańskiego producenta Western Digital Technologies, czy ulokowaną w Dubaju 3W Networks, ale i gro start-upów.
Dzięki konkurencyjnej wysokości wynagrodzeń, wzrostowi jakości szkół kierowniczych i poprawie wskaźnika alfabetyzacji, Zjednoczone Emiraty Arabskie z powodzeniem stały się drugim co do wielkości rynkiem dla branży outsourcingowej w regionie MENA.
Zjednoczone Emiraty Arabskie były jednym z pierwszych krajów tego regionu, które widziały znaczenie i zdały sobie sprawę z potencjalnego wzrostu tego rynku w regionie MENA. W związku z tym ustanowiono liczne wyspecjalizowane strefy wyposażone w infrastrukturę BPO i wdrożono szereg zasad i przepisów w celu zorganizowania i monitorowania postępów tej działalności. Jedną z takich specjalnych stref jest właśnie Dubai Outsource Zone (DOZ), która powstała w 2004 r.
Dubai Outsource Zone (DOZ), jako jedna z pierwszych stref przeznaczonych dla firm outsourcingowych w regionie, przyczyniła się znacząco do rozwoju tej branży nie tylko w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, ale także w całym regionie MENA (Middle East and North Africa). DOZ jest jednym z miejsc, w których działają firmy oferujące outsourcing procesów biznesowych, outsourcing HR, outsourcing IT i czy funkcji backoffice’owych.
Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami funkcjonowania specjalnych stref gospodarczych w ZEA, firmy posiadające swoją siedzibę w takich strefach jak DOZ korzystają całego wachlarza udogodnień, m.in. 100% własność firmy, zwolnienia z podatków, ale również szeregu dodatkowych usług wspierających prowadzenie działalności.
W związku z ogromnymi korzyściami płynącymi z outsourcingu wiele firm i podmiotów rządowych zaczyna szukać godnego partnera w tym zakresie. Przykładowo, Abu Dhabi Water and Electricity Authority (ADEWA) planuje pełen outsourcing swojej administracji. ADEWA podpisała już umowę o wartości 81,74 mln USD z firmą Injazat Data Systems, jedną z wiodących firm w dziedzinie usług outsourcingowych w regionie. Jest to dziesięcioletnia umowa outsourcingu IT w celu zarządzania wszystkimi wymogami informatycznymi ADWEA.
Call-centres, które są główną częścią usług BPO, stają się integralną częścią sektora biznesowego Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Działania w zakresie obsługi kontraktów oraz klienta w sektorach bankowości, ubezpieczeń, telekomunikacji czy towarów konsumpcyjnych coraz częściej zlecane są przez firmy lokalne podmiotom trzecim.
Obecne trendy rynkowe w Dubaju oferują wiele możliwości dla zagranicznych inwestorów, jednak jest kilka rzeczy, które należy wziąć pod uwagę w planowaniu działań na tym rynku.
Istnieje wiele możliwości biznesowych dostępnych w Dubaju, a także w innych emiratach ZEA. Jedną z nich jest utworzenie spółki lub oddziału w specjalnej strefie gospodarczej gwarantującej 100% własności. Są jednak sytuacje w których, by w pełni wykorzystać potencjał drzemiący w ZEA, będziesz musiał mieć lokalnie zarejestrowaną działalność i pozyskać tzw. „lokalnego sponsora”.
Obywatel ZEA wówczas staje się 51% śpiącym partnerem. Taka struktura zapewnia pełną swobodę działania i sprzedaży na terenie całego ZEA oraz ułatwia dostęp do krajów strefy GCC. Sponsor za swój udział w przedsięwzięciu pobiera roczną opłatę, która jest negocjowalna i zależy od tego jak bardzo wpływowego sponsora uda nam się pozyskać i jak duże przedsięwzięcie planujemy. Wszystkie ustalenia koniecznie zawieramy w formie umowy, w której zawarte są uzgodnienia w zakresie poziomu zaangażowania sponsora w prowadzenie działalności, czy ewentualnej partycypacji w zyskach.
Pamiętaj, że jedynym sposobem na rozpoczęcie działalności w Zjednoczonych Emiratach Arabskich bez wchodzenia we współpracę z lokalnym sponsorem jest zlokalizowanie firmy w jednej ze specjalnych stref ekonomicznych. Nie jest to praktyczne rozwiązanie dla firm, które muszą znajdować się blisko konsumenta, takich jak restauracje czy sklepy detaliczne. Również przedsiębiorstwa chcące współpracować z rządem często muszą pozyskać lokalnego sponsora.
Bardzo ważne jest też by dokładnie przeanalizować warunki działania wybranych stref. Dla startupów i firm, które stawiają swoje pierwsze kroki w regionie, specjalne strefy oferują trzy główne korzyści:
Jeśli planujesz założyć firmę w strefie, musisz dokonać wyboru w oparciu o kryteria odległości, kosztów i na ile odpowiednia jest to lokalizacja dla danego produktu, modelu biznesowego i wymagań handlowych.
Należy zawrzeć umowę najmu z zarządcą strefy. Podstawowe udogodnienia, takie jak telekomunikacja, przestrzeń biurowa czy magazyn zwykle są dostępne w każdej strefie na bardzo zróżnicowanych warunkach.
Finansowanie zazwyczaj nie jest dostępne dla startupów, a funkcjonowanie na tym rynku w każdym aspekcie pociąga za sobą dużo wyższe koszty w porównaniu z prowadzeniem działalności na innych rynkach. Dobrze skonstruowany budżet kosztowy jest podstawą do planowania rozwoju na każdym rynku, jednak w Dubaju nabiera to zupełnie innego wymiaru.
Wiza umożliwiająca przedsiębiorcy i pracownikom zamieszkanie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich bywa też często niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej, a na pewno ją znacząco ułatwia. Nie jest to proces skomplikowany w przypadku prowadzenia niewielkiej działalności, jednak już w przypadku większych przedsiębiorstw należy dobrze się do niego przygotować, tak by zminimalizować koszty oraz czas potrzebny na przeprowadzenie formalności.
Zatrudnienie firmy doradczej w celu zarejestrowania działalności w ZEA może być najlepszym rozwiązaniem.
Taka firma nie tylko przeprowadzi Cię za rękę przez proces zakładania działalności, ale może też faktycznie zarejestrować firmę dla Ciebie. Pomoże Ci również pozyskać odpowiedniego sponsora, dobrać strefę, zorganizować audytora czy odpowiednią obsługę prawno-księgową.
Jej fachowa wiedza w kontaktach z biurokracją samorządu terytorialnego i władzami strefy będą również pomocne w planowaniu i określaniu kosztów rozpoczęcia działalności gospodarczej.
W większości przypadków firma taka pomoże zaplanować strategię rozwoju od podstaw –uwzględniając wszelkie wymogi prawne i podatkowe zarówno te stawiane przez rynek ZEA, jak i nasze rodzime instytucje, ujmując potencjalne koszty oraz identyfikując potencjalne przeszkody biznesowe jeszcze przed rozpoczęciem działalności.
Zapisz się!
Email:
Imię: